16 loại ung thư thường gặp khi tiếp xúc với khói thuốc lá
Ai cũng biết hút thuốc lá có hại cho sức khoẻ. Tuy nhiên, tỷ lệ người hút thuốc lá đang có xu hướng tăng lên, đặc biệt ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Tổng hợp nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học thuộc đại học y Mount Siani ở New York đã chứng minh: "Khói thuốc lá có nhiều chất độc, những chất này không chỉ xâm nhập vào phổi mà còn phân bố khắp cơ thể theo dòng máu". Tiến sĩ Luz Claudio cũng nói thêm "Hiện chúng tôi đã tìm thấy mối liên quan giữa 16 căn bệnh ung thư và khói thuốc".
 |
| 16 loại ung thư thường gặp khi tiếp xúc với khói thuốc lá |
Ung thư phổi:
Ung thư phổi là bệnh phổ biến nhất của ung thư do hút thuốc lá. Hút thuốc lá góp 80-90 phần trăm nguy cơ tử vong do ung thư phổi ở phụ nữ và nam giới, và đứng đầu trong những yếu tố nguy cơ ung thư phổi, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh của Mỹ (CDC).
Ung thư đại trực tràng:
Một vài nghiên cứu cho thấy rằng việc hút thuốc lá lâu dài làm tăng 20-60 phần trăm nguy cơ ung thư đại trực tràng - một loại ung thư ở đại tràng hoặc trực tràng. Ung thư đại trực tràng là loại ung thư phổ biến thứ ba được chẩn đoán ở cả nam giới và phụ nữ ở Hoa Kỳ và là nguyên nhân thứ hai tử vong liên quan đến ung thư, theo Hiệp hội Ung thư Mỹ. Nó gây ra hơn 49.000 ca tử vong trong năm 2015.
Ung thư cổ tử cung:
Những nghiên cứu trước đây cho thấy ung thư cổ tử cung là do các hành vi tình dục gây nên. Ung thư đoạn dưới của cổ tử cung liên quan đến các hành vi tình dục cũng như các bệnh truyền nhiễm lây lan qua đường tình dục như HPV (human papilloma virus) nhưng những nghiên cứu gần đây cho thấy có sự liên quan đến khói thuốc lá. Trong thực tế, hiệp hội phẫu thuật Hoa Kỳ đã xác định mối liên quan giữa ung thư cổ tử cung và sử dụng thuốc lá.
Báo cáo năm 1989 bởi hiệp hội phẫu thuật Hoa Kỳ công bố người hút thuốc lá có tỷ lệ ung thư cổ tử cung cao hơn người không hút lá. Sau đó, trên báo cáo năm 1990, họ kiểm tra sự thay đổi của cổ tử cung của người bỏ thuốc và thấy rằng, những người bỏ thuốc có nguy cơ bị ung thư cổ tử cung thấp hơn người tiếp tục hút.
Theo các công bố của CDC, ung thư cổ tử cung được cho là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ tại Hoa Kỳ. Ngày nay, Hiệp hội Ung thu Hoa Kỳ công bố tỷ lệ phụ nữ bị ung thử cổ tử cung đã giảm 50% do việc nhận thức về các yếu tố nguy cơ (hoạt động tình dục sớm, quan hệ không sử dụng dụng cụ bảo vệ...) được nâng cao cùng với việc chủng ngừa HPV.
Ung thư môi:
Đây có lẽ là điều gây ngạc nhiên nhưng nó là điều hiển nhiên khi môi là bộ phận tiếp xúc nhiều nhất trong thói quen hút thuốc lá hằng ngày. Trong thực tế, theo các nghiên cứu trước đây ghi nhận được, ung thư môi được xem là thường gặp nhất trong các loại ung thư đường hầu họng.
Yếu tố nguy cơ của ung thư hầu họng tăng dần theo tuổi, nhưng sử dụng thuốc lá khiến tăng nguy cơ mắc phải của loại ung thư này. Trên nghiên cứu về các loại ung thư đường hầu họng bao gồm ung thư môi, lưỡi, má và vòm họng của trung tâm điều trị ung thư tại Hoa Kỳ, thì khoảng 80% những người bị bệnh sử dụng thuốc lá, kẹo cai thuốc hoặc bột thuốc lá.
Ung thư vùng hầu họng:
Ung thư vòm họng thường được đề cập đến những loại ung thư phát triển trong họng, thanh quản và amidan. So với những loại ung thư khác, ung thư vòm họng tương đối ít phổ biến với tỷ lệ mắc phải khoảng 2%. Tuy nhiên tỷ lệ này có thể thay đổi do các các yếu tố ảnh hưởng bởi việc hút thuốc lá.
Ung thư da:
Nếu bạn là người hút thuốc lá, nguy cơ để bạn bị ung thư da cao đáng kể, ngay cả khi bạn không ra nắng nhiều hoặc tiếp xúc với tia UV. Một nghiên cứu năm 2012 cho thấy, người tiếp xúc với khói thuốc hằng ngày có nguy cơ mắc phải ung thư biểu mô tế bào da, loại ung thư da phổ biến thứ 2 chiếm 52% trên tổng số người mắc bệnh. Loại ung thư này dễ điều trị ở giai đoạn đầu nhưng sẽ trở nên phức tạp ở giai đoạn đã di căn.
Ung thư thận:
Ung thư thận hay còn gọi là ung thư tế bào ống thận là một trong số mười loại ung thư thường gặp nhất ở cả nam và nữ giới ở Mỹ. Theo ghi nhận từ những nghiên cứu về ung thư của Anh, người hút thuốc lá sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh lên 50% so với người không hút.
Hơn thế nữa, một nghiên cứu năm 2011 của Đại học Y Duke cho thấy, hút thuốc lá làm tăng khả năng phát triển các bệnh lý ung thư của thận nguy hiểm nhất.
"Các cơ chế thực sự về việc hút thuốc lá có ảnh hướng thế nào đến sự phát triển của ung thư thận thì vẫn chưa có nghiên cứu nào chứng minh", tiến sĩ Matvay Tsivian, tác giả chính của nghiên cứu cho biết. Tuy nhiên, nghiên cứu lại phát hiện thấy những người cai thuốc lá thành công có tỷ lệ ung thư thận giảm đáng kể.
Ung thư vú:
Theo nghiên cứu từ CDC, bên cạnh ung thư da, ung thư vú cũng là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ tại Hoa Kỳ và đó cũng là nguyên nhân tử vong đúng thứ hai liên quan đến các bệnh ung thư này.
Theo nghiên cứu được công bố năm 2013 của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ cho thấy có mối liên hệ việc hút thuốc sẽ làm tăng yếu tố nguy cơ mắc phải ung thư vú. Người ta thấy rằng tỷ lệ mắc phải của người hút thuốc lá cao hơn so với người không hút là 24% và người từng hút thuốc lá với người chưa từng tiếp xúc với thuốc lá là 13%.
Ung thư bàng quang:
Ung thư bàng quang chiếm 5% trên tổng số ca ung thư mới mỗi năm tại Hoa kỳ. Nguy cơ tích lũy dần trong suốt cuộc đời của đàn ông là 1/26, với phụ nữ, con số này là 1/88, theo (ACS). Tuy nhiên, khả năng trên có thể tăng khi hút thuốc lá.
Theo ACS, hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ hàng đầu để phát triển ung thư bàng quang. Trong thực tế, 1/2 tổng số ca ung thư bàng quang trên cả nam và nữ thấy có liên quan đến tiền căn hút thuốc lá, chúng cũng tăng số nguy cơ này giữa người hút thuốc lá và người không hút gấp 3 lần.
Ung thư gan
Như chúng ta đã biết, ung thư gan chủ yếu trên thế giới và Việt Nam ngày hôm nay do các tác nhân phổ biến như rượu, viêm gan siêu vi B,C nhưng theo các nghiên cứu mới đây, thói quen hút thuốc lá cũng là 1 trong các yếu tố nguy cơ dẫn đến căn bệnh này. Trong năm 2014, tổ chức phẫu thuật tại Hoa Kỳ đã công bố nghiên cứu về mối liên quan giữa việc khói thuốc lá và ung thư gan. Ung thư gan là 1 trong 10 loại ung thư thường gặp nhất và 1 trong 5 bệnh ung thư có tỷ lệ tử vong cao nhất ở đàn ông tại Mỹ, theo cancer.net.
Ung thư tụy:
Theo nghiên cứu về ung thư tụy của tổ chức Hishberg, ung thư tụy hay ung thư đầu tụy là bệnh lý ung thư có tỷ lệ tử vong cao nhất trong phần lớn các loại ung thư thường gặp hiện nay vì chúng không có công cụ để chẩn đoán trong giai đoạn sớm của bệnh và ngay cả khi đã phẫu thuật, chúng vẫn có nguy cơ tái phát,. Cũng vì thế, người được chẩn đoán ung thư tụy thường đã đến giai đoạn muộn. Sử dụng thuốc lá là 1 trong phần lớn các yếu tố nguy cơ ghi nhận có khả năng phát triển bệnh ung thư tụy. Trong thực tế, khoảng 20-30% số ca ung thư tụy được cho là có liên quan đến thói quen hút thuốc lá, theo ACS. Yếu tố nguy cơ để phát triển ung thư cao gấp 2 lần ở người hút thuốc lá so với những người chưa từng đụng đến thuốc lá.
Ung thư dạ dày:
Ung thư dạ dày thường gặp ở người cao tuổi - cứ 10 người được chẩn đoán bệnh này thì có 6 người có độ tuổi thấp nhất là 65. Theo ACS, tỷ lệ người mắc bệnh lý ung thư dạ dày tăng gấp đôi ở người hút thuốc lá so với người không hút.
Ung thư thực quản:
Theo ghi nhận tại Hoa Kỳ, mỗi năm có khoảng 15,000 người mắc phải căn bệnh này .Tuy nhiên, người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 5 lần so với người không hút, theo ghi nhận từ Trung tâm kiếm soát và phòng chống dịch bệnh (CDC)
Ung thư bạch cầu dòng tủy cấp tính:
Ung thư bạch cầu dòng tủy cấp tính hay còn được gọi là bệnh bạch cầu cấp, là loại ung thư máu và tủy xương, bệnh tăng lượng lớn tế bạch cầu. Theo ACS, những nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa việc hút thuốc lá khiến tăng gấp 2 cho đến 3 lần nguy cơ mắc phải bệnh bạch cầu cấp. Theo các nghiên cứu từ hiệp hội ung thư Anh Quốc, hút thuốc lá làm tăng 17% số ca ung thư mắc phải ở người. Lý do giải thích cho nguyên nhân trên là vì trong khói thuốc, người ta tìm thấy benzen, một loại chất độc có khả năng gây ung thư cao trên người.
Ung thư khí quản:
Khí quản là một ống nối dài giữa mũi và miệng với phổi. Khí quản được tạo thành từ những vòng sụn, nó có thể được cảm nhận khi bạn chạm vào cổ. Mặc dù cơ chế gây nên ung thư khí quản vẫn chưa được hiểu rõ ràng nhưng nhóm nghiên cứu thấy rằng, ung thư khí quản và ung thư tế bào vẫy thường gặp ở những bệnh nhân có tiền căn hút thuốc nhiều.
Ung thư buồng trứng:
Ung thư buồng trứng là một trong tám loại ung thư thường gặp và là một trong năm nguyên nhân tử vong liên quan đến ung thư trên phụ nữ tại Mỹ
Một vài nghiên cứu cho thấy sự liên quan của hút thuốc lá làm tăng nguy cơ u nhầy buồng trứng. Yếu tố nguy cơ tích lũy suốt cuộc đời của ung thư buồng trứng là 1.5% theo hiệp hội ung thư Hoa Kỳ. Tuy nhiên con số này là gấp đôi ở những người thường xuyên hút thuốc.
